Καθώς ο Κητς διαβάζοντας τον Όμηρο του Τσάπμαν
έβλεπε πέρα να περνούν τα πλοία των αχαιών
κι άκουγε για τον Έκτορα και τις Κυκλάδες,
έτσι κι εγώ στο θρύλο σου περπάτησα μικρός
απ’ την «Οδύσσεια», τη «Ρουσία» και τον «Πρωτομάστορα».
Κοντά σου είδα όνειρα κι ανθρώπους
μικρούς κινέζους να σου γλείφουνε τα χέρια
την αγωνία σου όξω απ’ τα τείχη της Μαδρίτης
όταν ρωτούσες τι απόγινε ο Χιμένεθ
τις φάλαγγες του Φράνκο που την έσφιγγαν.
Είδα καλόγερους του Εσκοριάλ να σου μιλάν σαν γύφτισες
γέρους απ’ το Θιβέτ και τα Ιμαλάια
και ουκρανούς χωριάτες
να σου μαθαίνουν τι θα πει ευτυχία
είδα του Φρεντερίκο Λόρκα τα ποιήματα
από το χέρι σου ξαναγραμμένα
και μια γυναίκα βαθιά μέσ΄στην Ασία
να την αφήνεις κάτω από ένα δέντρο ολομόναχη
με μια χούφτα αραποσίτι στην ποδιά της.
Άκουσα το ραβδί σου να χτυπά
στην ερημιά της Πομπηίας,
τις ομοβροντίες της Μόσχας όταν όριζες
όξω από το Κρεμλίνο ραντεβού με το Γιεσένιν,
είδα τα παζάρια του Ισλάμ
τα κανίφ και τα τζαμιά τους,
το Νίτσε ολόξανθο να σου χαμογελά στην τρέλα του
τον Μπέρξον να σου στέκεται σαν φίλος,
άκουσα λέξεις από λάμψη να κυλούν
κοπάδια φωτεινά κι’ αρματωμένα
στο Salvatores Dei στρατιά πρωτάκουστη
και μια τρελή ημέρα σ’ είδα ν’ ανεβαίνεις
τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας μπροστά σε μια διαδήλωση.
Όσοι δεν ξέρουνε ποιό γάλα βύζαξες
δε θα σε πουν Ζορμπά και Καπετάν Μιχάλη
όσοι δε σ’ είδαν ολόσωμο στο πρόχωμα του στίχου
ποτέ τους δε θα μάθουν πώς μπορείς
σαν τον Σικελιανό και σαν το Βάρναλη
μέσα από τον καιρό μας να περάσεις
πατώντας με κρητικές περπατησιές
(καθώς σε ξεροπόταμο)
Ακαδημίες, Νόμπελ και βραβεία Στάλιν
που στεφανώνουν τους ακίνδυνους
για να τους ελεήσουν.
Νίκος Παππάς, «Νίκος Καζαντζάκης», Ημερολόγιο ενός βαρβάρου (1957).